کالورت
آبگذر زيرزمين يا (Culvert) مجرائي است كه به منظور هدايت آب يك كانال يا هرزه آب و سيلاب از يك
طرف تپه به طرف ديگر مورد استفاده قرار ميگيرد.
كالورت سازهاي است كه در پايينترين نقطه خط القعر ساخته ميشود.
كالورتهاي زير راهها از مجاري انتقال آب هستند كه طول آنها كمي از عرض جاده بيشتر است .
اگرچه كالورتها ظاهرا ساختمان هيدروليكي سادهاي دارند اما طراحي آنها به دليل حالتهاي
بسيار متنوعي كه جريان آب در آن ميتواند پيداكند كار آساني نيست و به سادگي نميتوان
آنها را به دو دسته يا جريانهاي تحت فشار و يا جريانهاي آزاد متقسيم نمود. لذا براي تعيين پروفيل سطح
آب و مقدار جريان در كالورتهاي غيرمدور مدلهاي هيدروليكي مورد نياز است . از نظر هيدروليكي آنچه
اهميت دارد اين است كه آيا كالورت جريان را به صورت پر از خود عبور ميدهد يا نيمهپر، به عنوان مثال
حتي اگر عمق پاياب (Tailwater) در خروجي آبگذر كمتر از ارتفاع كالورت در خروجي باشد و يا اصطلاحا
كالورت غير مستغرق باشد، بسته به اينكه ارتفاع آب در بالاست و نيز ميزان افت انرژي چگونه باشد
ممكن است هر دو حالت پر يا نيمه پر اتفاق بيفتد. كالورتهاي كه در مسير انتقال آب ، چه آب كانال يا
آبهاي سيلابي قرار گرفتهاند باعث ايجاد جريانهاي دائمي غيريكنواخت متغير سريع ميشوند. براي
كالورتها فرمولها و نموگرافهاي متفاوتي ارائه گرديده است كه همواره دو حالت كنترل جريان در مدخل
(Inlet Control) و كنترل جريان در پايانه (Outlet Control) را در نظر گرفته است . هدف اساسي طراحي
كالورت تعيين اقتصاديترين قطري است كه مقدار جريان طراحي را در زير تراز مجاز آب در بالا است
از خود عبور دهد.
با توجه به پيچيدگي و گستردگي كالورت بر آن شديم كه بتوانيم برنامهاي ارائه دهيم تا
حتيالامكان حالتهاي كلي و ساده شدهاي از حالات استاندارد طراحي آبگذرها را ارائه دهيم.
و دبي حداكثر را با توجه به مشخصههاي داده شده تعيين كنيم.